Radio Białystok | Wiadomości | Wiadomości - Mija 77 lat od zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy

Mija 77 lat od zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy

autor: Marcin Mazewski

29.08.2018, 14:44, akt. 15:36

Przy pomniku Ofiar Faszyzmu w Nowosiółkach koło Białegostoku upamiętniono kilkuset pacjentów Szpitala Psychiatrycznego w Choroszczy, w 1941 roku zamordowanych przez Niemców w pobliskim lesie.

77. rocznica zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy, fot. Izabela Muczyńska
77. rocznica zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy, fot. Izabela Muczyńska


0:00
0:00
dźwięk do pobrania77 lat od zagłady pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy - relacja Marcina Mazewskiego | Pobierz plik.


Problemy z odsłuchem?

Częstym problemem przy wyświetlaniu playera jest używanie Adblocka.
Dłuższe dźwięki na niektórych wersjach przeglądarki Chrome są ucinane.


W uroczystościach w 77. rocznicę tych tragicznych wydarzeń wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, m.in. wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski i członek zarządu województwa podlaskiego Bogdan Dyjuk, dyrekcja i pracownicy szpitala, przedstawiciele IPN. Po okolicznościowych wystąpieniach i modlitwach za zmarłych przy pomniku złożono kwiaty.

Pierwsi pacjenci w 1930 r.

Szpital Psychiatryczny w Choroszczy pierwszych pacjentów przyjął w 1930 roku, po adaptacji budynków dawnej fabryki włókienniczej w tym mieście. Działa do dziś; obecnie jest placówką samorządu województwa podlaskiego. Leczy się tam kilkaset osób.

Jak wynika z publikacji "Losy chorych psychicznie ze szpitala w Choroszczy w latach 1939-1945" autorstwa jego byłego dyrektora Tadeusza  Borowskiego, do wybuchu II wojny światowej szpital przyjmował jednorazowo ok. 2 tys. chorych. Część z nich leczona była w szpitalu, ale większością zajmowali się mieszkańcy ok. 30 pobliskich wsi i miast w  swoich domach w ramach tzw. opieki domowej.

Szpital w rękach okupantów

W czasie wojny obiekt był w rękach okupantów. Pod koniec 1940 roku władze radzieckie postanowiły szpital zlikwidować, aby w jego budynkach rozmieścić wojsko. Wywieziono wtedy część chorych do szpitali w głąb Związku Radzieckiego. Pozostałych umieszczono w miejscowej plebanii, którą zamieniono na szpital. W sierpniu 1941 roku, gdy północno-wschodnia część Polski okupowana była przez Niemców, szpital w plebanii zlikwidowano. Według przywołanych w publikacji statystyk pod opieką placówki było wówczas ok. 100 pacjentów leczonych stacjonarnie i ponad 550 osób przebywających u opiekunów.

Zamordowano ponad 400 chorych

W dniach egzekucji najpierw do lasu w Nowosiółkach niedaleko Choroszczy, gdzie wykopane były już doły, przewieziono pacjentów przebywających w szpitalu i rozstrzelano. Następnie Niemcy kazali opiekunom przywieźć wszystkich chorych przebywających pod ich opieką do Choroszczy, skąd zwozili ich do lasu i tam mordowali.

Według informacji zebranych z różnych źródeł przez Borowskiego, hitlerowcy rozstrzelali w sumie 464 chorych, likwidując zarówno szpital,  jak i tzw. opiekę pozazakładową. Kilka osób udało się uratować ich  opiekunom.

W historii szpitala opisanej na jego stronie internetowej liczbę 464 chorych, zamordowanych w masowej egzekucji, przyjmuje się za minimalną. W opiece pozazakładowej i szpitalu przebywało bowiem wówczas ok. 700 osób.

Śledztwo IPN

Pion śledczy białostockiego oddziału IPN prowadził śledztwo dotyczące masowych straceń dokonanych w latach 1941-44 przez hitlerowców w  Nowosiółkach; wśród zbrodni wyjaśnianych w tym śledztwie była również sprawa zabójstwa pacjentów szpitala psychiatrycznego w Choroszczy. Na podstawie m.in. kwerend w archiwach udało się ustalić personalia 11 osób spośród ofiar tej zbrodni. Z końcem 2014 roku postępowanie zostało umorzone - głównie dlatego, że nie ustalono tożsamości sprawców.



źródło: PAP | red: zmj


PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok	dla telefonów z iOS
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z iOS

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z Androidem
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów z Androidem

PRB
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów Huawei
Aplikacja Polskiego Radia Białystok dla telefonów Huawei


ZNAJDŹ NAS
Polskie Radio Białystok na Facebook
Polskie Radio Białystok na X
Polskie Radio Białystok na YouTube
Polskie Radio Białystok na Instagram


Jagiellonia Białystok - Arka Gdynia, 18.10.2025, fot. Joanna Szubzda
JAGIELLONIA
23.10.2025, 01:00, akt. 01:16

LK. Jagiellonia zmierzy się we Francji z RC Strasbourg - transmisja w Polskim Radiu Białystok i na YouTube [link do transmisji]

Inauguracja roku akademickiego na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Białymstoku, fot. Ewelina Buczyńska
23.10.2025, 07:12, akt. 07:42

Tu nikt nie boi się powtarzać roku. Uniwersytet Trzeciego Wieku ma już 30 lat

Akcja solidarności z Andrzejem Poczobutem, 25.08.2025, fot. Anna Petrovska
NAGRODA
22.10.2025, 12:49, akt. 14:09

Więziony przez reżim Łukaszenki Andrzej Poczobut laureatem Nagrody im. Sacharowa


Delegacja z Podlaskiego wzięła udział w audiencji generalnej na placu Świętego Piotra, gdzie papież poświęcił kamień węgielny pod muzeum ks. Popiełuszki w Okopach, źródło: podlaskie.eu
WAŻNE!
22.10.2025, 15:55, akt. 17:43

Papież Leon XIV poświęcił kamień węgielny pod muzeum ks. Popiełuszki w Okopach

Autobus elektryczny, fot. Marcin Jakowiak/UM Białystok
BIAŁYSTOK
22.10.2025, 18:34, akt. 18:49

Zmiany w rozkładzie jazdy BKM. Korekty kursów na wniosek mieszkańców

Źródło: III Komisariat Policji w Białymstoku
Z POLICJI
22.10.2025, 17:01, akt. 17:08

Zaginęła 14-latka. Policja prosi o pomoc w poszukiwaniach


Rozstrzygnięcie konkursu Pracodawca Podlasia 2025, 22.10.2025, fot. Marcin Gliński
REGION
22.10.2025, 16:22, akt. 16:35

Najlepsze firmy z regionu nagrodzone. Zobacz, kto został Pracodawcą Podlasia 2025

Szkolenie młodzieży z I klas mundurowych, 22.10.2025, fot. Grzegorz Pilat
A TO CIEKAWE
Audio
22.10.2025, 16:18, akt. 18:03

Na początek musztra. Szkolenie młodzieży z I klas mundurowych

Piknik według Bridgertonów w Parku Branickich, fot. Sylwia Krassowska
BIAŁYSTOK
Audio
22.10.2025, 15:20, akt. 15:27

Białystok się rozwija. I to w europejskim tempie


Policjant kieruje ruchem drogowym, ćwiczenia przed Świętem Zmarłych, fot. Grzegorz Pilat
BIAŁYSTOK
22.10.2025, 14:56, akt. 15:04

Wszystkich Świętych tuż, tuż. Jak się zachować, gdy policjant kieruje ruchem

Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę pierwszego żłobka w Turośli, 22.10.2025, fot. Paweł Wądołowski
TUROŚL
22.10.2025, 13:25, akt. 13:39

Pierwszy w Turośli w ramach Aktywnego Malucha

Podpalacz najbliższe trzy miesiące spędzi w areszcie, 22.10.2025, fot. KMP Kolno
KOLNO
22.10.2025, 12:27, akt. 12:31

Podpalił dom, w którym mieszkał z ojcem


źródło: KMP Białystok
Z POLICJI
22.10.2025, 11:19, akt. 11:24

Kolejna oszukana na BLIK. Tym razem oszust podszył się pod znajomą

fot. Jim Cumming/stock.adobe.com
AUGUSTÓW
22.10.2025, 10:05, akt. 10:19

Petardami, pistoletami hukowymi, latarkami - Augustów będzie płoszył wilki

Mieszkańcy i turyści chętnie odwiedzają Dom Pamięci Obławy Augustowskiej, fot. Marta Sołtys
AUGUSTÓW
22.10.2025, 07:40, akt. 07:47

Mieszkańcy miasta, regionu i turyści z całej Polski - tysiące gości muzeum Obławy Augustowskiej


Projekt "W geście porozumienia 3.0" stowarzyszenia MIG-iem, 22.10.2025, fot. Stowarzyszenie Pomocy Niesłyszącym "MIG-iem"/Facebook
BIAŁYSTOK
22.10.2025, 07:09, akt. 07:28

Niesłyszący też mogą tworzyć kulturę - podsumowanie projektu

VII Forum Energetyczne dla Samorządów, 22.10.2025, fot. Marcin Gliński
REGION
Audio
22.10.2025, 12:40, akt. 15:15

Podlascy samorządowcy stawiają na bezpieczeństwo energetyczne

Dorota Sokołowska, fot. Joanna Szubzda
NASZ TEMAT
Audio
21.10.2025, 18:04, akt. 18:15

Nasza redakcyjna koleżanka Dorota Sokołowska laureatką Nagrody Dziennikarskiej "Ślad" im. bp. Jana Chrapka


fot. Ślepsk Malow Suwałki
SPORT
Audio
21.10.2025, 07:36, akt. 21:50

Ślepsk Malow Suwałki kontra Asseco Resovia Rzeszów. Obiecujący początek, ale mecz zakończony porażką

Badania archeologiczne na Górze Królowej Bony będą prowadzone, fot. Adam Dąbrowski
ŁOMŻA
21.10.2025, 17:19, akt. 17:24

Rozkopana Góra Królowej Bony. Badania prowadzą studenci archeologii UW

Uhonorowanie bohaterów powstań śląskich poprzez oznaczenie grobów na na cmentarzu w Suwałkach, 21.10.2025, fot. Anna Auron-Wasilewska
SUWAŁKI
Audio
21.10.2025, 16:32, akt. 16:51

Uhonorowanie bohaterów powstań śląskich. Uroczystość na cmentarzu w Suwałkach


Fotolia.com
A TO CIEKAWE
21.10.2025, 20:09, akt. 21:26

Kiedy najlepiej zmienić opony na zimowe?

Konferencja prasowa polityków PiS, w sprawie zawiadomienia do prokuratury, 21.10.2025, fot. Marcin Gliński
POLITYKA
21.10.2025, 18:58, akt. 19:32

Czy zarząd województwa rzetelnie rozliczył się z Jolantą Sobierańską-Grendą? PiS twierdzi, że nie

Proces w sprawie śmiertelnego potrącenia  proboszcza parafii Opatrzności Bożej w Kuźnicy, fot. Marta Nazarko
Z SĄDU
Audio
21.10.2025, 18:53, akt. 19:38

Proces w sprawie śmiertelnego potrącenia proboszcza parafii Opatrzności Bożej w Kuźnicy


2025-10-21 Trójgłos Poetycki, Bielsk Podlaski
KULTURA
21.10.2025, 16:09, akt. 16:17

Po polsku, białorusku, ukraińsku i w gwarze Podlasia. Trójgłos Poetycki w Bielsku Podlaskim

Źródło: gov.pl/web/obrona-narodowa
REGION
21.10.2025, 15:39, akt. 16:03

Szpitale przyjazne wojsku. Wśród nich 17 placówek z naszego regionu

źródło: podlaska.policja.gov.pl
BIELSK PODLASKI
21.10.2025, 15:05, akt. 15:32

Nietrzeźwy nastolatek za kółkiem uciekał przed policją. Zajmie się nim sąd rodzinny


Zakończył się proces apelacyjny w sprawie nielegalnej produkcji amfetaminy w ogródkach działkowych w Białymstoku, 21.10.2025, fot. Marta Nazarko
Z SĄDU
Audio
21.10.2025, 14:42, akt. 20:16

Nie przyznaje się do produkcji amfetaminy, tylko do jej posiadania. Chce zmiany wyroku

źródło: stock.adobe.com
REGION
21.10.2025, 13:28, akt. 13:36

Wpadli na gorącym uczynku - trafili do aresztu

źródło: stock.adobe.com/LIGHTFIELD STUDIOS
REGION
21.10.2025, 12:33, akt. 12:39

Rośnie liczba skarg dotyczących mobbingu w województwie podlaskim


źródło: stock.adobe.com
WYPADEK
21.10.2025, 08:04, akt. 08:08

Śmiertelny wypadek w okolicach Kolna

Jesienna edycja Wampiriady, 21.10.2025, fot. Marcin Mazewski
BIAŁYSTOK
21.10.2025, 07:50, akt. 11:47

Można podzielić się "najcenniejszym lekiem" - trwa jesienna edycja Wampiriady

Konferencja prasowa na temat Eko Igrzysk w Łomży, 21.10.2025, fot. Paweł Wądołowski.
ŁOMŻA
21.10.2025, 20:13, akt. 21:19

Kto najlepiej poradzi sobie z segregacją odpadów? W Łomży ruszyły Eko Igrzyska


Wizyta ministra Marcina Kierwińskiego na granicy polsko-litewskiej, fot. Areta Topornicka
GRANICA
Audio
20.10.2025, 17:16, akt. 21.10.2025, 11:22

Polska i Litwa chcą muru antydronowego. Ministrowie rozmawiali o bezpieczeństwie

Adrian Siemieniec i Rafał Grzyb, fot. Joanna Szubzda
JAGIELLONIA
Audio
20.10.2025, 14:44, akt. 21.10.2025, 08:58

Jagiellonia i Rafał Grzyb. Rozstanie, które nadszarpnęło reputację - felieton Marka Gąsiorowskiego

Prezydent Litwy Gitanas Nauseda i prezydent Polski Karol Nawrocki na oficjalnym otwarciu Via Baltica, 20.10.2025, źródło: X/GitanasNauseda
KRAJ
Audio
20.10.2025, 16:22, akt. 17:12

Prezydenci Polski i Litwy uroczyście otworzyli trasę Via Baltica




źródło: www.radio.bialystok.pl

Białystok FM 99,4 Łomża FM 87,9 Suwałki FM 98,6 Siemiatycze FM 104,1 Białowieża FM 89,4 178,352 MHz (k.5C) DAB+

Copyright © Polskie Radio Białystok