Radio Białystok | Wiadomości | Wiadomości - Znaczenie jajka w wielkanocnej tradycji ludowej
Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie. Zgodnie z podlaskim zwyczajem ten dzień należało spędzić w domu - mówi dyrektor Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej Artur Gaweł.
Dlaczego Wielkanoc spędzano w domu?
Źle było widziane, że w tym czasie ktoś chodzi po wsi. Przez dwa dni świąt nawet nie można było gotować, podgrzewać sobie potraw. Nawet w piecu rozpalać.
Dlaczego Wielkanoc spędzano w domu? W tradycji ludowej dom ma szczególne znaczenie. Było tym miejscem, gdzie zachowuje się wszelkie zwyczaje i tradycje, gdzie człowiek czuje się bezpieczny.
Najważniejsze było śniadanie wielkanocne, na którym nie mogło zabraknąć jajek. Choć dzielenie się jajkiem to zwyczaj współczesny, nawiązuje on do tradycji wigilijnej. Tam opłatek, tu jajo.
Jajko - symbol życia
Samo jajko ma jednak w tradycyjnych wierzeniach ludowych olbrzymie znaczenie. Jest to jeden z nielicznych przedmiotów, jeśli nie absolutnie wyjątkowy, który z pozoru jest martwy, ale ma w sobie ten zarodek życia.
Dla naszych przodków było to coś niesamowitego, że z czegoś martwego wykluwa się życie. Dlatego nasi przodkowie, jeszcze przed przyjęciem chrześcijaństwa, zanosili jajka na groby, żeby poświadczyć to, że pamiętają o zmarłych, ale też z nadzieją, że kiedyś ci wrócą jeszcze do świata żywych.
Jajko kojarzone z życiem musiało znaleźć się i na wielkanocnym stole.
Wielkanocne przesądy
Nasi przodkowie wierzyli w to, że wszystko, co w trakcie świąt dzieje się, będzie miało wpływ na przyszłość. I tak podczas Wielkanocy nie można było kłaść się na łóżku, odpoczywać, bo jeżeli gospodarz będzie leżał, to wylegnie mu zboże. A jak gospodyni będzie leżała, to len z kolei nie wyrośnie.
Dziś już nikt do tego nie przywiązuje wagi. Podobnych wierzeń było sporo, niektóre były znane tylko w niektórych miejscowościach, nie na całym obszarze Podlasia.
